İSTIKLAL MARŞI AÇIKLAMASI
Şair birinci kıtada Türk milletine seslenir. Şafak vaktinden önce gecenin en karanlık zamanı yaşanır. Bizim İstiklâl savaşı verdiğimiz yıllar, bu en karanlık zamana benzer. Fakat bu zamana çabucak geçer ve ardından şafak söker. Aydınlık günler başlar. Bunun için millet, içinde bulunduğu karanlığın uzun süreceğini sanarak korkuya kapılmamalıdır. Biraz sonra şafak sökecek ve karanlık son bulacaktır. Bu benzetme şairin, Türk milletinin bağımsızlığına çok kısa sürede kavuşacağı hakkındaki kesin inancını ortaya koyar. İkinci mısra millete verilen ümidi taşımakla beraber, ona gösterilen bir yoldur da: “Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak” demek, aynı zamanda “Bayrağı indirmemek için, son fert olarak kalsan bile mücadele edeceksin” demektir. Üçüncü mısra Türk istiklâline olan sarsılmaz imanı haykırır: “O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak.” Milletimin yıldızı, Türk’ün kaderi; talihidir. Talih ve kader manasına yıldız, deyimlerimize de girmiştir. “Yıldızı kararmak” ve “yıldızı parlamak” bunlardan ikisidir. Bayrak milletin kaderini, talihini temsil eder. O parlıyorsa (hür ise) millet de aydınlık günlerini yaşamaktadır. Onun zevali, milletin de sonudur. Türk övülmüş bir millettir.Akif üçüncü mısra ile, Türk milletinin ve istiklâl sembolü bayrağımızın, katî olarak ebediyete kadar yaşayacağını ve dalgalanacağını belirtir. Bundan zerre kadar şüphesi yoktur. Millî Mücadele’nin zafere ulaşması işte bu sarsılmaz imânın sonucudur. Şair ikinci kıtada bayrağa seslenir. Bayrak canlıdır. İkinci şahıstır. Hatta sevgilidir. Uğruna can verilen bir sevgili. Onun kaş çatışı bile âşkını alemlere sürükler. Lirizmin sadece aşk şiirlerine has olmadığını Âkif’te görürüz. Âkif şiirimize vatanî milli lirizmi getirmiştir. Bayrak sevgilinin yüzüdür, hilâl ise kaşı. Ve o, bütün milletin – kahraman bir ırkın – sevgilisidir. Kızgınlık ve öfke bu sevgiliye yakışmaz. Onun gülümsemesi âşıklarına can verir, kahramanlıklarına kahramanlık katar. Bayrak, rengini bu kanlardan almıştır. Dolayısıyla Türk millerine borçludur. Son mısra hem millet hem de bayrak için bütünlüğü temsil eder. Milletin, yasa kapılmasına, bayrağın da yüzünü asmasına sebep yoktur. Çünkü Hakka (Allah’a) tapan bu millet, istiklâli “hak” etmiştir. Üçüncü kıtada Âkif’in diliyle Türk tarihi, Türk kahramanlığı ve Türk’ün yılmaz karakteri konuşur. Bu dörtlükten itibaren şiirin sonuna kadar, dalga dalga mefahir bütün ruhları doldurur. 1921 Türkiye’sini düşününce bu mısralardaki lirizm ve destanı hava kendini daha fazla hissettirir. Çıkmazlar ve imkansızlıklarla dolu bir devirde böyle haykırabilmek Âkif’e ve Türk milletine mahsustur. Türk milleti bu kıtada Âkif’le beraber “tok bir ses” olur. Hürriyetine ve karakterini dünyaya haykırır. Türk milletini esir etmek düşüncesi bile korkunçtur. Bu hayale kapılanın başına türlü belâların gelmesi mukadderdir. Yine bu hayale ancak çılgınlar kapılabilir. Kıtanın son iki mısrasında Türk tarihinin karakterini buluruz. Türk tarihi hakikaten “kükremiş sel” özelliğini gösterir. Bu sel Altaylardan Tuna’ya, gittikçe coşarak ulaşır. İki uç nokta arasındaki coğrafi yapı göz önüne alınırsa, “Yırtarım dağları, enginlere sığmam taşarım” mısrasının, bahsettiğimiz özelliği dile getirdiği görülür. Durmamak, devamlı hareket halinde olmak Türk’ün karakteridir. Bunu dilimizde fiillere, destanlarımızda olaylara ve özlemlere bakarak söylemek mümkündür. Oğuz Kağanın “Daha deniz, daha müren (ırmak) Güneş bayrak gök kurıkan (çadır)” sözleri, aynı ruhun, tarihin ilk devirlerinden itibaren Türklerde var olduğunun delilerindendir. Dördüncü kıta Batı alemi ile Türklüğün mukayesesidir. Şair yine milletiyle bütünleşmiş haldedir. Batı çelik zırhlarını kuşanmış, alemin iftihar vesilesi olması gereken bir milleri, “medeniyet” adına boğmak için saldırmaktadır. Yedi düvelin teknik ve sayı üstünlüğü, göğsü iman dolu Mehmetçik karşısında kırılmaya mahkumdur. Âkif ikinci mısradaki bu duygusunu Çanakkale Şehitlerinde “Alınır kal’a mı göğsündeki kat kat iman” şeklinde söyler.
Konu: İstiklal Marşı Hakkında Geniş Bilgi 
Çarş. Ağus. 29, 2007 3:41 pm
